W Narodowym Archiwum Cyfrowym rozpoczynamy realizację projektu, którego pełna nazwa to: „Rozwój centrum kompetencji w zakresie cyfrowego udostępniania i zabezpieczania zbiorów Archiwów Państwowych w Narodowym Archiwum Cyfrowym – etap I: archiwa centralne i warszawskie”.
Głównym celem projektu jest digitalizacja i udostępnienie online jak największej ilości materiałów archiwalnych, które jeszcze nie były publikowane. Zmodernizujemy serwis internetowy Szukaj w Archiwach, wewnętrzny Zintegrowany System Informacji Archiwalnej (ZoSIA), a także rozbudujemy infrastrukturę do digitalizacji, przechowywania, zabezpieczania i udostępniania danych.
Szukaj w Archiwach
Na portalu szukajwarchiwach.gov.pl prezentowane są dane z 118 jednostek organizacyjnych, zawierające ponad 77 miliony kopii cyfrowych i ponad 16 milionów opisów materiałów archiwalnych.
Serwis zmodernizujemy w zakresie:
– rozbudowy wyszukiwarki, dodania możliwości prezentacji kopii cyfrowych nagrań dźwiękowych i filmów,
– budowy 2 nowych e-usług dla użytkowników,
– utworzenia API do komunikacji z innymi serwisami.
ZoSIA
System dla archiwistów ZoSIA zmodyfikujemy w zakresie:
– budowy modułów do obsługi e-usług, udostępniania i przechowywania materiałów archiwalnych,
– obsługi i zarządzania kopiami cyfrowymi nagrań dźwiękowych i filmów,
– optymalizacji modułów systemu przeznaczonych do ewidencjonowania i raportowania.
Repozytoria
NAC odpowiedzialne jest za organizację, utrzymanie i modernizację Centralnego Repozytorium Cyfrowego oraz Zapasowego Repozytorium Cyfrowego na których zabezpieczone są systemy informatyczne archiwów państwowych wraz z danymi oraz kopie cyfrowe zdigitalizowanych materiałów archiwalnych z całej sieci 32 archiwów państwowych oraz innych instytucji przechowujących materiały archiwalne.
Zwiększymy pojemność repozytoriów, inwestując w macierze, oprogramowanie, urządzenia bezpieczeństwa, biblioteki taśmowe. Utworzymy magazyn kopii głębokich.
Repozytoria przygotujemy na przyjęcie większej liczby dokumentów elektronicznych, które obecnie stanowią rosnącą część materiałów archiwalnych.
Digitalizacja
Zbudujemy nowe stanowiska dla digitalizacji najcenniejszych zbiorów, które zabezpieczają aż 4 Archiwa Państwowe:
– Archiwum Główne Akt Dawnych,
– Archiwum Akt Nowych,
– Archiwum Państwowe w Warszawie,
– Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Wybrane do zabezpieczenia cyfrowego, istniejące w pojedynczych egzemplarzach materiały archiwalne mają kluczowe znaczenie dla historii Państwa Polskiego, od średniowiecza do współczesności. Podzielone pod względem chronologicznym zasoby AGAD i AAN uzupełniają się, stanowiąc bazę źródłową dla licznych kwerend. Znajdziemy tu dawne dokumenty królewskie i późniejsze akta ministerstw.
Z audiowizualnych zbiorów NAC opracujemy wersję cyfrową setek tysięcy fotografii.
Zgromadzone w APW akta hipoteczne i notarialne stanowią podstawowy, historyczny materiał dla gwarantowania praw własnościowych.
Zgrupowanie w jednym projekcie digitalizacji jednych z najważniejszych źródeł archiwalnych Polski stanowi bezprecedensowy przykład zabezpieczenia i udostępnienia w masowej skali zasobów Archiwów Państwowych.
Łącznie przygotujemy 7 100 000 kopii cyfrowych z oryginałów i mikrofilmów, z których 86% udostępnimy w Internecie. Wytypowane do digitalizacji i prezentacji w serwisie szukajwarchiwach.gov.pl materiały będą otwarte i dostępne cyfrowo.
Prezentacja projektu
W dniu 18 września 2025 r., podczas konferencji Dni Digitalizatora odbywającej się Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, kierownik projektu Marcin Słoński zaprezentował jego założenia.
Ulotka prezentująca założenia projektu – 1,42 MB (PDF)
Zaproszenie dla mediów – 1,34 (PDF)
Informacja TVP – link
Prezentacja projektu – pełen zapis – link
Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy 2021-2027
Priorytet FERC.02 Zaawansowane usługi cyfrowe
Działanie FERC.02.03 Cyfrowa dostępność i ponowne wykorzystanie informacji
Wartość projektu: 87 932 000 zł
