Wszystkim Państwu -naszym odbiorcom i sympatykom, z okazji zbliżających
się Świąt Bożego Narodzenia – wielu niezapomnianych chwil w rodzinnej atmosferze, wspaniałych prezentów i spełnienia w życiu zawodowym

życzy
Dyrekcja i pracownicy NAC.

Serwis powstał w 2009 r. i od tego czasu odwiedziło go ponad 1,6 mln użytkowników. W miarę uzupełnienia serwisu o kolejne zbiory rośnie także liczba i długość sesji. Najwięcej użytkowników pochodzi z Polski (73%), Niemiec (13,6 %), Stanów Zjednoczonych, Francji i Wielkiej Brytanii. Serwis stworzyło, utrzymuje oraz rozwija Narodowe Archiwum Cyfrowe.

W ramach grudniowej aktualizacji opublikowaliśmy szczególnie ciekawe dokumenty pochodzące z Archiwum Państwowego w Zielonej Górze (Archiwum Książąt Żagańskich).

Spośród opublikowanych ostatnio materiałów, chcielibyśmy zwrócić uwagę na szczególny i ciekawy sposób zapraszania gości Zamku w Żaganiu na „spotkania teatralne”. Jest to ulotka o wystawianych w dniu 7 stycznia 1852 na Zamku w Żaganiu przez Teatr Dworski dwóch sztukach. Zobacz w serwisie szukajwarchiwach.pl Pierwsza – „Pytanie i odpowiedź”, to jednoaktówka, raczej żart sceniczny (autor skrywał się pod monogramem A. P.). Poza informacją o obsadzie, znajduje się również wskazówka dotycząca miejsca akcji: „w dobrach baronowej, leżących w pobliżu jej rezydencji”.
Druga sztuka to „Kąpiele zdrowotne”, autorstwa G. (Grafa, hrabiego) zu Putlitz (obecnie miejscowość leży na terenie przygranicznej Brandenburgii w Niemczech). Rzecz miała być wystawiana na wolnym powietrzu, akcja rozgrywa się na terenie nieokreślonego bliżej uzdrowiska (domyślnie mogłoby to być Putlitz, ponieważ miejscowość znana była w XIX w. z wód leczniczych. Obsada – tym razem skromniejsza, zaledwie 4 osobowa – świadczy, że widzom zaprezentuje się teatr z lekkim repertuarem, z przymrużeniem oka. Postacią łączącą obie sztuki jest aptekarz Pelldram, który zapewne był żywą reklamą, pokazującą racjonalne podejście do troski o zdrowie. Aktorami byli właściciele zamku i ich domownicy. Zapewne oni jak i zaproszeni widzowie mieli świetną zabawę i rozrywkę w zimowe wieczory.

Inną „perełką” są wiersze okolicznościowe i laudacje ofiarowane z okazji ślubu księżnej Doroty, pani kurlandzkiej, semigalijskiej i żagańskiej, czwartej córki hr. Piotra Birona, z Aleksandrem Edmundem von Talleyrand Perigord, księciem Dino, generałem wojsk francuskich. Zobacz w serwisie szukajwarchiwach.pl

Z Archiwum Państwowego w Olsztynie pochodzą tak ciekawe dokumenty jak: Drzewo genealogiczne konia Troubadour z hodowli w Sztynorcie, majątku rodziny Lehndorff, XVIII-XIX w. (zespół: Archiwum rodu Lehndorff ze Sztynortu pow. węgorzewski).

Widok wyspy Herta na jeziorze Wulpińskim w okolicach Olsztyna (zespół: Urząd Konserwatora Zabytków Sztuki i Historii Prowincji Prus Wschodnich).

Drzewo genealogiczne hrabiego Rzeszy Friedricha Reinholda von Finckenstein, starosty dziedzicznego na Dąbrównie, 1746 r. (zespół: Archiwum rodziny Finckenstein).

Ponadto tradycyjnie publikujemy materiały do badań genealogicznych.
Opublikowane w ramach tej aktualizacji materiały pochodzą z Archiwum Państwowego w Białymstoku oraz Oddziału Archiwum w Łomży, Archiwum Narodowego w Krakowie Oddział w Nowym Sączu oraz Tarnowie, Archiwum Państwowego w Lublinie, Archiwum Państwowego w Płocku, Poznaniu, Siedlcach oraz w Warszawie z Oddziałem w Mławie i Otwocku.

Obecnie w serwisie swoje zbiory prezentuje 31 archiwów państwowych. Oprócz aktów stanu cywilnego i ksiąg metrykalnych z tysięcy miejscowości w całej Polsce oraz ewidencji mieszkańców (m.in. Krakowa, Poznania i Łodzi) czy archiwów rodowych, które stanowią cenne źródło informacji do badań nad historią rodzinną, w serwisie można zapoznać się m.in. z aktami miast, dokumentami Rządu RP na uchodźstwie, Biura Odbudowy Stolicy, Rozgłośni Polskiej „Radia Wolna Europa”, dotyczącymi hitlerowskich obozów koncentracyjnych i łódzkiego getta.

W listopadzie i grudniu przeprowadziliśmy pięć szkoleń modułowych z digitalizacji materiałów archiwalnych w tematach:

1. Zarządzanie w projekcie digitalizacji
2. Finansowanie projektu digitalizacji
3. Opracowanie materiałów archiwalnych przed digitalizacją
4. Prawne aspekty digitalizacji
5. Infrastruktura digitalizacji

Do udziału w szkoleniach zgłosiło się 120 osób. W każdym z modułów uczestniczyło po 12 osób, a łącznie w całej edycji wzięło udział 60 pracowników administracji państwowej i instytucji kultury: archiwów, muzeów, bibliotek, ośrodków dokumentacji i galerii. Reprezentowane były m.in.: Puławski Ośrodek Kultury „Dom Chemika” Filmoteka Narodowa, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Muzeum Kolejnictwa w Warszawie, Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, Miejskie Centrum Kultury w Płońsku.

Dzięki modułowej konstrukcji szkoleń uczestnicy samodzielnie zbudowali ścieżkę treningową zgodnie ze swoim zapotrzebowaniem. Podczas zajęć w formie wykładów, jak i ćwiczeń:

• skonstruowali własne założenia projektów digitalizacyjnych i poznali możliwe źródła ich finansowania,
• opracowali różnego rodzaju materiały archiwalne i opisali je w Zintegrowanym Systemie Informacji Archiwalnej,
• zostali wprowadzeni w zagadnienia prawa autorskiego i praw pokrewnych oraz ocenili status prawnoautorski przeznaczonych do digitalizacji materiałów archiwalnych,
• pogłębili wiedzę z zakresu zarządzania barwą i specyfikowania sprzętu do digitalizacji i przechowywania kopii cyfrowych.

Uczestnicy w ankietach ewaluacyjnych szkoleń docenili przede wszystkim zakres merytoryczny zajęć, możliwości zastosowania zdobytej wiedzy w pracy codziennej oraz praktyczne podejście trenerów do omawianych tematów.

Zapraszamy do udziału w przyszłorocznych edycjach szkoleń bazowych i modułowych. Więcej informacji o szkoleniach.

Na ekrany naszych kin wchodzi obecnie obraz „Aktorka”, film o Elżbiecie Czyżewskiej – jednej z najważniejszych i najbarwniejszych postaci współczesnego polskiego kina.

Archiwum Elżbiety Czyżewskiej oficjalnie zostało przekazane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2 czerwca 2014 r. podczas uroczystości z udziałem ministra, przedstawicieli archiwów państwowych oraz prasy.

Był to w zasadzie ostatni moment, ponieważ dzięki podjętym staraniom spuścizna została uratowana. Karton z archiwaliami Czyżewskiej został przesłany do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z polskiego konsulatu w Nowym Jorku. Do konsulatu zaś trafił w walizce wystawionej na śmietnik po śmierci aktorki.

Natychmiast po przejęciu zbioru, rozpoczęliśmy opracowanie zespołu, w pierwszej kolejności został on wstępnie uporządkowany, przepakowany oraz poddany niezbędnym procesom konserwatorskim. Po digitalizacji oraz opracowaniu, dzięki Zintegrowanemu Systemowi Informacji Archiwalnej, zostanie on opublikowany w serwisie szukajwarchiwach.pl.

 

 

Piękne żeńskie imię Zofia wywodzi się z greckiego „sofia” – mądrość.
Lecz NAC chodzi o inną Zofię, a konkretnie – o system ZoSIA.

Czym jest ZoSIA?

To Zintegrowany System Informacji Archiwalnej, stworzony oraz wdrażany przez Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Jest to potężne, nowoczesne i bezpłatne narzędzie, przeznaczone głównie dla archiwistów i wszystkich zajmujących się archiwaliami.

Korzysta z niego 50 instytucji, w tym archiwa państwowe i podmioty posiadające zasoby archiwalne. System posiada wersję edukacyjną, którą użytkuje 7 polskich uczelni, w ramach zajęć dydaktycznych.
Użytkownik ZoSIA bezproblemowo realizuje założone cele, ponieważ system jest prosty, nowoczesny i przyjazny w obsłudze – nie wymaga żadnych nakładów czy dodatkowych narzędzi. Wystarczy komputer z typowym systemem operacyjnym (Windows, Linux lub OSX) i dostęp do Internetu.

Ponadto każdy użytkownik otrzymuje dzięki zaawansowanej technologii unikalny certyfikat dostępu i nie musi się martwić problemem bezpieczeństwa danych – czuwa nad nimi Narodowe Archiwum Cyfrowe.

Obecnie wdrożyliśmy ZoSIA w NAC, istotną korzyścią z tego płynącą jest przeniesienie zbiorów do nowego środowiska serwerowego, w oparciu o aktualne standardy bezpieczeństwa oraz wprowadzenie funkcjonalności usprawniających nadzór i zarządzanie systemem.

2 listopada gościliśmy w NAC przedstawicieli archiwum z Szanghaju.

W skład delegacji wchodził Pan Xing Jianrong Zastępca Dyrektora Archiwum Miejskiego, Pan Sun Zhaowei Dyrektor Departamentu Wskazówek Metodycznych, Pan Zhu Jianzhong Dyrektor Departamentu Informacji i Technologii, Pani Shao Qin Zastępca Dyrektora Departamentu Konserwacji i Technologii oraz Pani Lv Xiang Szefowa Sekcji Departamentu Dostępu do Archiwów.

Podczas wizyty zaprezentowaliśmy efekty kwerendy przeprowadzonej w zbiorach NAC dotyczącej relacji polsko-chińskich. Szczególne zainteresowanie wzbudziły zdjęcia związane z historią Szanghaju.

Goście zwiedzili również pracownię digitalizacji, w której kierownik Oddziału Maciej Gajewski, opowiedział o tym co i jak skanujemy.

Spotkanie przebiegło w bardzo miłej atmosferze, obie strony wyraziły chęć kontynuowania wymiany doświadczeń. Przypomnijmy, że to już druga w tym roku wizyta delegacji z tego kraju w NAC, poprzednio gościliśmy archiwistów z Pekinu.

Tablice ufundowane przez burmistrza oraz radnych miasta Garwolina zostały umieszczone w dwóch miejscach, na ścianie Kolegiaty pw. Przemienienia Pańskiego oraz przy ulicy Polnej, obok domu w którym mieszkał chorąży.

Uroczystość zaplanowana w dniu urodzin chorążego, odbyła się z udziałem najbliższej rodziny, władz miasta, młodzieży szkolnej oraz przedstawicieli NAC. Zainaugurowana została Mszą Świętą, w czasie której homilię wygłosił wnuk chorążego Witaczyńskiego, ks. Dr Jerzy Witczak.

Dziękujemy Rodzinie Narcyza Witczaka-Witaczyńskiego za zaproszenie do udziału w tym niezwykłym wydarzeniu.

W szkoleniu wzięło udział 20 pracowników instytucji kultury: muzeów, bibliotek, ośrodków dokumentacji, galerii, archiwów, uczelni wyższych, w tym z Instytutu Pamięci Narodowej, Narodowego Instytutu Audiowizualnego, Filmoteki Narodowej oraz Giełdy Papierów Wartościowych.

Zajęcia miały formę wykładów oraz ćwiczeń praktycznych. Uczestnicy przeszli przez wszystkie etapy procesu digitalizacji: przygotowanie konserwatorskie materiałów archiwalnych, podstawy zarządzania barwą, digitalizację różnego rodzaju materiałów archiwalnych, w tym nagrań dźwiękowych, przedstawiono im kryteria kontroli jakości kopii cyfrowych oraz omówiono proces przygotowania skanów do dalszego użycia, w tym publikacji w internecie.

Szkolenia prowadzili pracownicy sieci archiwów państwowych z wieloletnim doświadczeniem, którzy swoją wiedzą chętnie dzielili się także podczas przerw.

Na zakończenie wszyscy uczestnicy otrzymali certyfikaty uczestnictwa.
Ze względu na praktyczny charakter szkoleń i ograniczoną liczbę stanowisk w szkoleniu mogło wziąć tylko 20 osób z ponad 50 zgłoszonych.

Bardzo dziękujemy za zainteresowanie oraz aktywny udział. Uczestników zapraszamy na szkolenia modułowe, a pozostałe osoby na kolejną edycję szkoleń bazowych.

W ramach tej aktualizacji opublikowaliśmy dokumenty pochodzące z archiwów państwowych w: Kielcach, Lublinie, Poznaniu, Suwałkach, Warszawie, wraz z oddziałem w Grodzisku Mazowieckim i Łowiczu, Krakowie, Łodzi, Przemyślu oraz Rzeszowie.

Na szczególną uwagę pośród publikowanych materiałów zasługują skany z Archiwum Narodowego w Krakowie obejmujące Spis ludności miasta Podgórza. Publikacja tych archiwaliów wpisuje się w obchody setnej rocznicy połączenia miast Krakowa i Podgórza.

Interesujący zespół stanowi także Archiwum Potockich z Krzeszowic (250 tys. skanów), przechowywany na Wawelu. Do najciekawszych dokumentów należą tu akta osobiste Potockich i ich krewnych, wśród nich liczna korespondencja (ok. 30 tysięcy listów).

W zespole tym uwagę zwracają zbiory Katarzyny i Andrzeja Potockich. Powstały one wskutek zamiłowań kolekcjonerskich Katarzyny Potockiej, jej męża Adama i syna Andrzeja. Znajdują się tutaj m. in. autografy tak znanych osób, jak: Józefa Poniatowskiego, Józefa Bema, Honoriusza Balzaca, czy też prezydenta Meksyku gen. Santa Anna. Archiwum Potockich z Krzeszowic.

Szczególną uwagę zwraca opublikowany Zbiór Zygmunta Glogera, etnografa, krajoznawcy, historyka i archeologa. Znajdziemy tam między innymi ikonografię i kartografię z XVI-XIX wieku.

Zespoły Księgi grodzkie lubelskie i Księgi grodzkie chełmskie to kolejne dwa zespoły po Trybunale Koronnym Lubelskim prezentujące najstarsze materiały archiwalne z Archiwum Państwowego w Lublinie. W prezentowanych zespołach możemy znaleźć liczne dokumenty dotyczące dziejów Lubelszczyzny z czasów I Rzeczpospolitej. Ich uzupełnieniem są Akta miasta Lublina zawierające dokumentację z lat 1809-1874 pozwalającą na badanie przeszłości tego miasta.

Serwis szukajwarchiwach.pl.istnieje od 2009 r. i zawiera materiały pochodzące z – archiwów państwowych w Polsce. Od początku istnienia skorzystało z niego blisko półtora miliona unikalnych użytkowników, zaś każdego dnia materiały przegląda ok. 3500 osób.

 

Program jest realizowany od 2010 r. przez centra kompetencji wskazane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz przez archiwa państwowe i instytucje kultury. Efektem projektu w archiwach państwowych są miliony zdigitalizowanych stron archiwaliów udostępniane w serwisie szukajwarchiwach.pl.

Serwis jest tworzony, rozwijany i utrzymywany od 2009 r. przez Narodowe Archiwum Cyfrowe, które pełni funkcje Centrum Kompetencji ds. digitalizacji materiałów archiwalnych.

„Istotą projektu było to, aby narzędzia, które daje nowoczesna technika XXI wieku, a więc internet, dostęp do komputerów, pozwalał także na łatwiejszy dostęp do tego, co wytworzyła polska kultura.”
prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Zobacz efekty Programu w serwisie Szukaj w Archiwach