Z naszej Archiwalnej Biblioteki Cyfrowej można już bezpłatnie pobrać album “Pułkownik Józef Hartman”!
“Pułkownik Józef Hartman” to album autorstwa Katarzyny Brąkowskiej i Łukasza Karolewskiego wydany przez Narodowe Archiwum Cyfrowe wspólnie z Fundacją im. Cichociemnych Spadochroniarzy AK. Partnerem strategicznym publikacji jest Militaria.pl
Album poświęcony jest pułkownikowi Józefowi Hartmanowi, postaci wyjątkowej, uosobieniu wszystkiego, co najlepsze i najszlachetniejsze z odchodzącego pokolenia Polski międzywojennej – Zawiszy Czarnemu swoich czasów, który zaskarbił sobie szacunek i przyjaźń nie tylko Polaków, lecz także Anglików.
Józef Hartman urodził się we wsi Swaryszów k. Jędrzejowa jako syn leśnika. W trakcie swojej kariery wojskowej pułkownik był blisko związany z marszałkiem Józefem Piłsudskim i jego rodziną. To dzięki osobistej rekomendacji Marszałka został adiutantem przybocznym prezydenta Ignacego Mościckiego i pełnił tę funkcję aż 6 lat. Po wybuchu II wojny światowej do końca towarzyszył prezydentowi podczas jego internowania w Rumunii, a następnie bezpiecznie odwiózł go do Szwajcarii.
Wkrótce potem, po walkach we Francji, pułkownik Hartman dotarł do Wielkiej Brytanii i właśnie tutaj odegrał swoją wyjątkową rolę, stając się ikoną „Cichociemnych”. Choć przeszedł pełne szkolenie dywersyjne i został zaprzysiężony na żołnierza ZWZ przyjmując ps. „Sławek”, przełożeni nie zgodzili się na jego zrzut do Polski ze względu na jego przedwojenną sławę. Ryzyko dekonspiracji w jego wypadku było zbyt duże. Pozostał więc w Anglii i czuwał nad całym procesem szkoleniowym Cichociemnych. Był głównym instruktorem skoczków oraz pełnił różne funkcje dowódcze. Cenili go nie tylko przełożeni, ale przede wszystkim podkomendni. Zaskarbił sobie ich dozgonną sympatię i uznanie, bo roztaczał nad nimi prawdziwie ojcowską opiekę, służąc im dobrą radą i wielką życzliwością. Był powszechnie lubiany. Z czasem sami podkomendni nadali mu zaszczytny tytuł „Ojca”.
Najwymowniejszym obrazem tej ojcowskiej pamięci płk. Hartmana o podkomendnych było sadzenie krzaka róży w przydomowym ogródku za każdym razem po śmierci któregoś z Cichociemnych. Według relacji rodziny, pielęgnował te róże z wielką miłością, a było ich z czasem ponad 100.
Materiał archiwalny wykorzystany w tym albumie pochodzi z zasobu Narodowego Archiwum Cyfrowego, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Państwowego w Kielcach, Centralnego Archiwum Wojskowego, Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie, Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, Archiwum Zakonu Paulinów na Jasnej Górze. Ponadto unikatowe zdjęcia ze zbiorów rodzinnych udostępniła rodzina oraz przyjaciele pułkownika Hartmana.
Album powstał w ramach obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości: “Niepodległa”.
