We wtorek gościliśmy zespół Centrum Archiwistyki Społecznej. Podczas wizyty podzieliliśmy się wiedzą na temat digitalizacji zbiorów fotograficznych, dokumentów dźwiękowych i aktowych, a także mikrofilmów. Opowiedzieliśmy o sposobie opracowania i przechowywania naszych zbiorów. Więcej na Facebooku NAC.

Fot. Agata Bujnowska i Andrzej Konopka / CAS

Zapraszamy do oglądania kolejnego filmu z serii poświęconej digitalizacji zasobów archiwalnych. Dzisiaj opowiemy o digitalizacji nagrań dźwiękowych.

Pozostałe filmy dostępne są na kanale Narodowego Archiwum Cyfrowego w serwisie YouTube.

Miło nam poinformować, że termin nadsyłania prac w konkursie „Bez korzeni nie zakwitniesz. Moja Wielka i Mała Ojczyzna”! został przedłużony do  maja 2022 roku.

W kolejne czwartki będziemy prezentowali filmy przybliżające digitalizację, powstałe dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pełne wersje filmów dostępne są na kanale Narodowego Archiwum Cyfrowego w serwisie YouTube.

Rusza konkurs „Bez korzeni nie zakwitniesz. Moja Wielka i Mała Ojczyzna” zorganizowany przez Minister Edukacji i Nauki oraz Archiwa Państwowe we współpracy z Ośrodkiem Rozwoju Edukacji.

Konkurs skierowany do uczniów klas VI szkoły podstawowej. Zadaniem uczestników będzie stworzenie cyfrowego drzewa genealogicznego swojej rodziny w aplikacji konkursowej „Cyfrowe Drzewo Genealogiczne”. Zgłoszenia można przesyłać do 31 marca br.

Założenia konkursu

Głównym celem konkursu „Bez korzeni nie zakwitniesz. Moja Wielka i Mała Ojczyzna” jest poznanie historii i kultury rodzinnej poprzez odkrywanie pamiątek, dokumentów i starych fotografii. W swoich poszukiwaniach młodzi ludzie mogą korzystać z pomocy rodziców, poznając przy tym rodzinne historie i opowieści. Pomocą w przygotowaniu cyfrowego drzewa genealogicznego będą także zasoby Archiwów Państwowych, w których uczniowie znajdą informacje o dalszych członkach rodziny i będą mogli skorzystać z pomocy archiwistów.

Aplikacja konkursowa „Cyfrowe Drzewo Genealogiczne”

W aplikacji konkursowej „Cyfrowe Drzewo Genealogiczne” można tworzyć drzewo genealogiczne, dodawać zdjęcia i opisy członków rodziny oraz gromadzić informacje potrzebne do zgłoszenia w konkursie, a także odnawiać stare zdjęcia. Dostępne w aplikacji narzędzie do koloryzacji obrazu wykorzystuje sztuczną inteligencję opartą na modelu głębokiego uczenia (deep learning). Po wielu godzinach trenowania potrafi przywrócić kolor dowolnemu obrazowi.

Uczestnik powinien przygotować projekt konkursowy w aplikacji pod opieką rodzica i nauczyciela oraz w konsultacji z archiwistami z Archiwów Państwowych.

Zgłoszenia konkursowe  

Zgłoszenia przesyła nauczyciel w aplikacji „Cyfrowe Drzewo Genealogiczne” do 31 marca br. za pośrednictwem odpowiedniego formularza.

W I etapie konkursu wojewódzkie komisje konkursowe wybiorą 3 finalistów, którzy przejdą do etapu ogólnopolskiego. W II etapie kapituła konkursu wybierze spośród nich 3 laureatów oraz przyzna 12 wyróżnień. Listy laureatów i wyróżnionych uczniów zostaną ogłoszone do 15 maja 2022 roku.

Laureaci oraz uczniowie wyróżnieni w konkursie (na poziomie ogólnopolskim), a także nauczyciele będący ich opiekunami otrzymają nagrody rzeczowe.

Organizatorami konkursu są Minister Edukacji i Nauki i Archiwa Państwowe, we współpracy z  Ośrodkiem Rozwoju Edukacji.

Szczegóły konkursu i regulamin można znaleźć na stronie Archiwa Rodzinne Niepodległej: archiwarodzinne.gov.pl/konkurs

Już 1 lutego o godzinie 17.00 odbędzie się premiera online kolejnego albumu z serii wydawniczej Narodowego Archiwum Cyfrowego pt. „Stolica Rassalskiego”. Najnowsza publikacja została poświęcona dorobkowi fotograficznemu Stefana Rassalskiego. Obejmuje ona przede wszystkim zdjęcia stolicy zrujnowanej po powstaniu warszawskim oraz fotografie dokumentujące czas odbudowy.

Artysta malarz i grafik, historyk sztuki, redaktor, publicysta – tak o Stefanie Rassalskim pisano w zapowiedziach jego wystaw oraz recenzjach, które pojawiały się w „Kurierze Polskim”, „Tygodniku Kulturalnym” czy „Expressie Wieczornym”. Współpracował m.in. z takimi tytułami, jak „Kurier Polski” czy „Kurier Poranny”.

Podczas okupacji był współorganizatorem konspiracyjnego laboratorium fotograficznego, które powstało w 1940 roku w podziemiach Zakładu Fizyki Politechniki Warszawskiej. W czasie powstania warszawskiego służył jako dowódca plutonu Wojskowej Służby Ochrony Powstania w rejonie Politechniki Warszawskiej. Dokumentował sceny z powstańczego życia. Po wojnie jego dorobek obejmuje zdjęcia zniszczonej stolicy oraz czas odbudowy.

W albumie zaprezentowany został wybór kilkuset zdjęć z archiwum fotograficznego Stefana Rassalskiego. Uzupełniają go dwa teksty: artykuł Grzegorza Miki, architekta i varsavianisty, który porusza temat zniszczenia i odbudowy stolicy oraz zapis rozmowy z Łukaszem Karolewskim, kustoszem w Narodowym Archiwum Cyfrowym, który opracował spuściznę Stefana Rassalskiego.

Album w polskiej i angielskiej wersji językowej został wydany drukiem oraz w formie publikacji online, która będzie dostępna od 1 lutego 2022 roku na stronie www.nac.gov.pl. Fragment publikacji dostępny jest przedpremierowo pod linkiem: https://bit.ly/3FpdnBw.

Podczas premiery online 1 lutego o godz. 17.00 o twórczości Stefana Rassalskiego i o samym albumie opowiedzą autorzy tekstów, varsavianista Grzegorz Mika oraz Łukasz Karolewski z Oddziału Zbiorów Fotograficznych NAC. Spotkanie poprowadzi dr Anna Lebensztejn. Spotkanie będzie transmitowane na żywo na profilu facebookowym NAC.

Premierze albumu towarzyszy udostępnienie na portalu szukajwarchiwach.gov.pl. kilku tysięcy zdjęć pochodzących z archiwum fotograficznego Stefana Rassalskiego. W skład tego niezwykłego zespołu znajdującego się w zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego wchodzą głównie fotografie, które Stefan Rassalski wykonał w latach 1945 – 1948. Dokumentują one stan Warszawy po wojnie: zniszczenia, ocalałe budynki, życie codzienne, a także prace nad odbudową miasta oraz uroczystości, które odbywały się w stolicy. W zespole znajduje się również około 200 ocalałych klatek negatywów z powstania warszawskiego. Fotografie z zespołu NAC nr 27 Archiwum Fotograficzne Stefana Rassalskiego są dostępne w serwisie pod linkiem: https://bit.ly/3KirA73.

Zachęcamy do śledzenia profili NAC w mediach społecznościowych, w których już wkrótce będą się pojawiać kolejne materiały. Publikacji materiałów będą towarzyszyły konkursy, w których będzie można wygrać album „Stolica Rassalskiego”.

Stefan Rassalski (1910–1972). Artysta malarz i grafik, historyk sztuki, redaktor, publicysta – tak o Stefanie Rassalskim pisano w zapowiedziach jego wystaw oraz recenzjach, które pojawiały się w „Kurierze Polskim”, „Tygodniku Kulturalnym” czy „Expressie Wieczornym”. Współpracował z takimi tytułami jak: „Kurier Polski”, „Kurier Poranny” czy „Zwierciadło”.

Był współorganizatorem konspiracyjnego laboratorium fotograficznego, które powstało w podziemiach Zakładu Fizyki Politechniki Warszawskiej w 1940 roku. Wraz z innymi pracownikami komórki pracował przy wytwarzaniu fałszywych dokumentów tożsamości i – za pomocą teleobiektywów – wykonywał dokumentację niemieckich zbrodni na ulicach Warszawy, a także portrety gestapowców na potrzeby podziemia. W czasie powstania warszawskiego Rassalski służył jako dowódca plutonu Wojskowej Służby Ochrony Powstania w rejonie Politechniki Warszawskiej. To w jej ogrodach o godzinie W wykonał swoje pierwsze powstańcze zdjęcie, przedstawiające zbiórkę grupy powstańców z kilku niekompletnych oddziałów. W kolejnych dniach dokumentował sceny z powstańczego życia, trwające walki i zniszczenia budynków.

Ten niezwykły zapał, a zarazem artystyczne zacięcie Rassalskiego można dostrzec w zachowanych do dziś powstańczych fotografiach – zaledwie dwustu z wyjściowej liczby ponad tysiąca przekazanych do Biura Informacji i Propagandy AK. Zawierają one ujęcia płonącej Politechniki i spowitego dymem miasta, wykonane z dachu budynku przy ul. Noakowskiego w kierunku Nowogrodzkiej oraz chwytane na gorąco, reportażowe sceny przedstawiające np. biegnącą pod barykadą łączniczkę, niszczenie przez powstańców hitlerowskich symboli, wiercenie studni czy powstańczy pogrzeb. Nie brakuje tu również zdjęć pozowanych czy uważnie skomponowanych zestawień, w których drobne ludzkie sylwetki zderzają się z monumentalną masą gruzu. W spuściźnie Rassalskiego znaleźć można także uliczne kompozycje, w których strzaskane budynki górują nad barykadą zbudowaną z równo ustawionych kubłów na śmieci.

Archiwalny Fotoplastikon Online wzbija się w przestworza, by przelecieć nad Toruniem czasów II RP. Z perspektywy balonowego kosza obejrzymy panoramę miasta zatrzymaną w archiwalnych kadrach. Premiera całego odcinka już 10 grudnia o g. 18 na naszym profilu na Facebooku i kanale YouTube.

Animacja przedstawia mało znane oblicza dawnego Torunia, kojarzonego dotąd przede wszystkim jako miasto Kopernika i piernika. Tymczasem był on w dwudziestoleciu międzywojennym bardzo ważnym ośrodkiem polskiego baloniarstwa – tak sportowego jak i wojskowego. Fotograficzne kolaże, animacja, kolor i muzyka ożywiają oryginalne fotografie z epoki, pochodzące z zasobu Narodowego Archiwum Cyfrowego oraz Archiwum Państwowego w Toruniu. A zatem, lecimy!

.

„Archiwalny Fotoplastikon Online” to nowa, wirtualna odsłona cyklu wystaw „Archiwalny Fotoplastikon”, który w latach 2018-2019 cieszył się ogromnym zainteresowaniem publiczności. Podczas jego dwóch edycji w dziewięciu miastach – Warszawie, Zamościu, Krakowie, Koszalinie, Poznaniu, Opolu, Wrocławiu, Lublinie i Gdańsku – zagościł stylowy mobilny fotoplastikon, w którym w technice stereoskopowej prezentowane były archiwalne fotografie miast i ich mieszkańców, pochodzące ze zbiorów NAC i innych Archiwów Państwowych. Tegoroczna wirtualna edycja Fotoplastikonu pozwala Wam cieszyć się trójwymiarowymi zdjęciami z kolejnych lokalizacji, bez jakichkolwiek ograniczeń!

W „Archiwalnym Fotoplastikonie Online – Toruń” wykorzystano materiały archiwalne ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego i Archiwum Państwowego w Toruniu.

Projekt „Archiwalny Fotoplastikon Online” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.

Realizacja: Fundacja Koncept Kultura

📸🔷 📸 Ponad 58 000 skanów zdjęć ze zbiorów Wojskowej Agencji Fotograficznej jest już dostępnych online na szukajwarchiwach.gov.pl! 📸🔷📸

Wojskowa Agencja Fotograficzna (WAF) powstała 1 lipca 1947 roku – przekształcono ją z Wytwórni Filmowej Wojska Polskiego (wcześniej: Czołówka Filmowa Wojska Polskiego, a potem Agencja Fotograficzna P.P. Film Polski ). Od początku istnienia WAF do jej podstawowych zadań należało zapewnienie „stałej informacji fotograficznej z życia Wojska Polskiego”. Na potrzeby wydawnictw i prasy przygotowywała również serwisy dokumentujące bieżące wydarzenia ze sfery cywilnej: polskie życie polityczne, krajową gospodarkę, kulturę. Wśród pierwszych fotoreporterów pracujących w WAF znaleźli się jej organizator Jan Mierzanowski, a także m.in. Bernard Koszewski, Andrzej Millak, Kazimierz Seko, Janusz Uklejewski, Władysław Zakrzewski. WAF działała do 1991 roku, a w 1999 roku jej zbiory trafiły do Archiwum Dokumentacji Mechanicznej, czyli dzisiejszego Narodowego Archiwum Cyfrowego.

🔷🔷🔷

Wśród nowo opublikowanych zdjęć z lat 1945-1978 znajdują się zarówno kadry z uroczystości, manewrów i ćwiczeń z  udziałem Wojska Polskiego, jak i bogata dokumentacja życia politycznego, kulturalnego i codziennego tamtych lat. Od zniszczeń i odbudowy Warszawy, przez wizyty w porcie morskim w Gdyni, Wrocławiu, Zakopanem i Szczecinie, po wieczorki taneczne, dożynki i… szlifowanie diamentów – materiały WAF rysują niezwykle zróżnicowany i pełen detali obraz pierwszych dekad PRL.

🔷🔷🔷

Zachęcamy do przeglądania zdjęć i dalszego ich wykorzystywania – wszystkie fotografie WAF znajdują się w domenie publicznej!

Link do zespołu nr 39: Wojskowa Agencja Fotograficzna: https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/zespol/-/zespol/55738

Już 25 listopada o godz. 17:00 zapraszamy do udziału w trzecim webinarium NAC z cyklu „Archiwalny Fotoplastikon Online”. Wykład towarzyszy odcinkowi AFO poświęconemu Płockowi i przybliży wpływ rzeki na życie miasta w okresie międzywojennym.

Spotkanie poprowadzi dr Tomasz Piekarski, dyrektor Archiwum Państwowego w Płocku.

Wydarzenie będzie transmitowane na profilu facebookowym NAC i tłumaczone symultanicznie na Polski Język Migowy. 

.

.

Dr Tomasz Piekarski od 2013 roku pełni funkcję dyrektora Archiwum Państwowego w Płocku.

Jest absolwentem Wydziału Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracował jako nauczyciel historii i wiedzy o społeczeństwie oraz instruktor i akompaniator. W roku 2010 na Wydziale Historycznym Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii.

Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół życia społeczno-gospodarczego Polaków i Mazowszan w XIX i XX wieku oraz źródeł archiwalnych z tego okresu. Tomasz Piekarski jest autorem monografii Ziemiaństwo Mazowsza Płockiego w latach 1918–1939, Poznań 2013, a także kilkudziesięciu artykułów naukowych i popularnonaukowych.

Jest redaktorem naczelnym „Płockiego Rocznika Historyczno-Archiwalnego” oraz reprezentuje Archiwum Państwowe w Płocku w Radzie ds. Kombatantów i Ochrony Miejsc Pamięci Narodowej przy Prezydencie Miasta Płocka, gdzie pełni funkcję wiceprzewodniczącego.

.

.

Nowy cykl webinariów towarzyszy wystawom „Archiwalnego Fotoplastikonu Online”, w których na ożywionych fotografiach z zasobu Narodowego Archiwum Cyfrowego prezentujemy obrazy czterech miast sprzed kilkudziesięciu lat. W ramach projektu podziwiać będzie można niezwykłe kadry z Radomia, Łodzi, Torunia i Płocka. Premierze każdego odcinka towarzyszy  webinarium z udziałem historyka z danego miasta, które pogłębi najbardziej interesujące wątki nakreślone w wirtualnej wystawie.

Spotkania będą transmitowane na żywo na profilu facebookowym NAC i tłumaczone symultanicznie na Polski Język Migowy.  

.

Projekt „Archiwalny Fotoplastikon Online” dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.