Informacja o stratach wojennych #bezprzedawNIEnia

Lata II wojny światowej i dwie okupacje: niemiecka i sowiecka skutkowały bezpowrotną utratą i fizycznym zniszczeniem wielu archiwaliów. Szczególnie tragiczne były losy zasobów centralnych archiwów warszawskich. Bombardowania miasta w początkowej fazie wojny nie miały jeszcze katastrofalnych następstw. Symbolem unicestwienia 5 archiwów warszawskich i ich zasobów, liczących ponad 50 km akt, stały się dopiero wydarzenia z końcowego okresu działań wojennych.

W 1944 r. po upadku powstania warszawskiego niemieccy okupanci, niszcząc niemal dom po domu, doprowadzili do spalenia najważniejszych zasobów archiwalnych państwa polskiego. Nastąpiło to już po ustaniu walk z powstańcami warszawskimi. Niemcy dokonali tych czynów z premedytacją oraz łamiąc postanowienia układu kapitulacyjnego.

Więcej informacji o stratach materiałów archiwalnych

NAC na Powszechnym Zjeździe Archiwistów Polskich

Co pięć lat odbywa się święto polskich archiwistów, okazja do spotkań, wymiany myśli i refleksji o archiwistyce i codziennej pracy w naszym zawodzie. W tym roku obrady powszechnego zjazdu miały miejsce pomiędzy 7 a 9 września w Łodzi, przewodniczącym komitetu organizacyjnego wydarzenia był dyrektor Narodowego Archiwum Cyfrowego Piotr Zawilski.

W drugim dniu, p.o. zastępczyni dyrektora NAC Katarzyna Plewka moderowała panel Pamięć oderwana od nośnika, czyli o procesach digitalizacji materiałów archiwalnych oraz o nowych funkcjach archiwów. Przedstawiła również referat Rozdwojenie jaźni, czyli jak opracowywać dokumenty dźwiękowe w archiwach państwowych bez spójnych aktów normatywnych (streszczenie), odnosząc się do zmian przepisów dotyczących materiałów fonograficznych i postulując przygotowanie spójnych wskazówek postępowania z tą dokumentacją.

Wystąpienie Katarzyny Kalisz (kierowniczki Oddziału Zbiorów Fotograficznych NAC) Kryteria oceny fotografii: jak wartościować i jak brakować „z głową”? podkreśliło z kolei rolę konieczności wglądu w działalność twórcy podczas przejmowania spuścizn, zbiorów lub kolekcji od osób prywatnych oraz oceny szeregu technicznych zagadnień z dziedziny fotografii.

Kolejny referat, Pamięć niewybiórcza. O digitalizacji zabezpieczającej i kopii cyfrowej jako niematerialnym nośniku pamięci przygotowali Mateusz Bolesta oraz Joanna Wrotek-Dźwigalska z Oddziału Digitalizacji NAC. Przedstawiona została specyfika i rozwiązania digitalizacji archiwum audiowizualnego, gdzie prace koncentrują się na fotograficznych materiałach transparentnych.

Wśród wydarzeń towarzyszących, znacznym zainteresowaniem cieszyły się warsztaty sekcji edukacji archiwalnej Stowarzyszenia Archiwistów Polskich: Mówić, żeby nas słuchali czyli o tym jak popularyzować, by odnieść sukces. Monika Mossakowska-Biało (główny specjalista ds. promocji NAC) wzięła udział w panelu dotyczącym popularyzacji archiwów w mediach społecznościowych, omawiając codzienną pracę związaną z utrzymywaniem profili najczęściej obserwowanego przez internautów archiwum.

W zaaranżowanej na miejscu zjazdu księgarni, można było bezpłatnie otrzymać albumy fotograficzne z serii wydawniczej Narodowego Archiwum Cyfrowego.

 

09.09.2022

Wystawa fotografii Zbyszka Siemaszki

10 września w Centrum Praskim Koneser odbędzie się prezentacja fotografii Zbyszka Siemaszki przechowywanych przez Narodowe Archiwum Cyfrowe – a udostępnianych pierwszy raz w kolorze.

Zbyszko Siemaszko (1925-2015) był fotografem w latach 1953-1969 współpracującym z ilustrowanym tygodnikiem “Stolica” oraz autorem licznych publikacji poświęconych Warszawie. Zbiór jego fotografii w NAC liczy ponad 6 tys. klatek negatywów, powstałych od 50. do 90. lat XX wieku. Na zdjęciach fotografa widać powstającą z ruin Warszawę (zdjęcia lotnicze dzielnic i osiedli), ulice, jak i życie codzienne mieszkańców stolicy. Narodowe Archiwum Cyfrowe w 2014 r. opublikowało album “Warszawa Siemaszki”, który jest dostępny do pobrania.

Obecnie wybrane kopie fotografii zostały poddane retuszowi i koloryzacji. Organizatorem wydarzenia, odbywającego się pod patronatem honorowym Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, jest Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.

W prezentacji wezmą udział członkowie rodziny fotografa: Filip Siemaszko i Anna Siemaszko.

Podczas wydarzenia Katarzyna Kalisz (kierownik Oddziału Zbiorów Fotograficznych NAC) opowie o Warszawie i warszawiakach na fotografiach Zbyszka Siemaszki w Narodowym Archiwum Cyfrowym a Łukasz Karolewski (kustosz w NAC) o innych powojennych fotografach Warszawy, którymi byli: Mogens Tørsleff, Grażyna Rutowska i Lech Zielaskowski.

Następnie odbędzie się spacer po warszawskiej Pradze, który poprowadzą przewodnicy ze Stowarzyszenia “Praska Ferajna”.

Na wydarzenie obowiązują bezpłatne wejściówki, liczba miejsc jest ograniczona. Następnie, do poniedziałku 12 września, wystawę można oglądać w godzinach 10:00-18:00.

Więcej informacji i skany Archiwum fotograficznego Zbyszka Siemaszki

05.09.2022

Poradnik digitalizacji dla każdego

Przedstawiamy animację przybliżającą cyfrowy sposób zabezpieczenia dawnych dokumentów, fotografii, albumów, slajdów czy negatywów.

Dzielimy się wiedzą, w jaki sposób digitalizowane są najcenniejsze zbiory polskich archiwów historycznych.

Prezentowane metody można zastosować do ochrony innych zbiorów, także społecznych i prywatnych.

Digitalizacja, to oprócz skanowania, także czyszczenie materiałów, jednolity opis, numeracja plików, właściwy dobór urządzeń i zapewnienie wystarczającej powierzchni do przechowywania kopii.

Film powstał z dofinansowania Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego dla Centrów Kompetencji w zakresie digitalizacji.

04.07.2022

Wizyta studentów archiwistyki

20 czerwca gościliśmy studentów 2 roku archiwistyki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie z opiekunem dr. hab. Arturem Górakiem.


Pozyskiwanie do zasobów archiwów, zabezpieczanie oraz metody opracowania fotografii były tematem otwierającej spotkanie prezentacji Łukasza Karolewskiego. Następnie Olga Nasińska zaprezentowała grupie różne nośniki fotograficzne, w tym także najstarsze w NAC, przechowywane w magazynie Oddziału Zbiorów Fotograficznych. Z kolei Jolanta Kliś oprowadziła gości po miejscach przechowywania taśm dźwiękowych i filmowych, dzieląc się wiedzą o największych zespołach archiwalnych z dokumentacją audiowizualną. Podczas wizyty w NAC nie mogło zabraknąć prezentacji urządzeń i metod digitalizacji, które przedstawili Aleksandra Brzozowska i Mateusz Bolesta. 

 

Nowa odsłona strony archiwa.gov.pl

9 czerwca br. w XV Międzynarodowy Dzień Archiwów polskie Archiwa Państwowe zaprezentowały nową odsłonę swojej strony internetowej archiwa.gov.pl. A na niej – prosty, intuicyjny sposób wyszukiwania informacji, branżowe treści podane w przystępny sposób oraz ułatwiony dostęp do milionów materiałów archiwalnych!

– Strona ma być swoistą „wizytówką” całej państwowej sieci archiwalnej oraz znacząco ułatwiać użytkownikom dostęp do naszych zasobów – mówi Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk. – Dotychczasowa strona www nie do końca odzwierciedlała skalę działania Archiwów Państwowych. Chcieliśmy to zmienić i jak najlepiej zobrazować naszym odbiorcom ideę sieci archiwalnej. Teraz użytkownicy strony nie będą mieli problemu z rozpoznaniem zasięgu działania danego Archiwum Państwowego, a przede wszystkim w łatwy sposób sprawdzą, gdzie znajdą materiały archiwalne, które ich interesują.

Nowa odsłona strony archiwa.gov.pl powstała z myślą o użytkownikach. W przystępny, przejrzysty i czytelny sposób przybliża ona działalność państwowej sieci archiwalnej i w sposób szczególny eksponuje najczęściej do tej pory poszukiwane przez czytelników informacje m.in. dotyczące poszukiwań genealogicznych i dokumentacji zatrudnienia.

Treści do serwisu powstawały z uwzględnieniem zasad prostego języka w urzędzie. Odbiorcy nowej strony Archiwów Państwowych będą mogli szybko przeczytać i przyswoić zamieszczone na niej informacje. Strona dostępna jest z każdego urządzenia (automatycznie dostosowuje się do rozdzielczości ekranu) oraz dostosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Łamiąca stereotypy, atrakcyjna szata graficzna zachęca do eksplorowania zamieszczonych w serwisie treści i funkcjonalności. Przyjazny układ umożliwia szybkie nawigowanie po stronie za pomocą wybranej z trzech opcji Menu. Nowe treści zostały zgrupowane w trzech głównych blokach tematycznych – „Szukaj”, „Poznaj” i „Przekaż” – dzięki którym użytkownik szybko dotrze do potrzebnych informacji.

– Prace nad nową stroną trwały ponad rok. Chcemy, by w jak najbardziej kompleksowy sposób odzwierciedlała ona to, co Archiwa Państwowe mają do zaoferowania społeczeństwu. By ułatwiała dostęp do naszej oferty, wiedzy, doświadczenia i oczywiście zasobu oraz niosła jak największą korzyść dla odbiorcy – dodaje dyrektor Pietrzyk.

Szukaj

W bloku „Szukaj” użytkownicy znajdą wskazówki dotyczące prowadzenia poszukiwań w Archiwach Państwowych i korzystania z materiałów archiwalnych. Sekcja oferuje także wygodny dostęp z jednego miejsca do wszystkich publicznych internetowych baz danych prowadzonych lub współprowadzonych przez Archiwa Państwowe.

Poznaj

Blok „Poznaj” prezentuje publikacje i portale tematyczne Archiwów Państwowych oraz bogatą ofertę wirtualnych wystaw archiwalnych. W tej sekcji użytkownik dowie się również, jak zabezpieczać swoje prywatne zbiory i jak robią to profesjonalni konserwatorzy. Zapozna się także z najważniejszymi projektami prowadzonymi w Archiwach Państwowych. W bloku znalazła się również specjalna zakładka, stworzona z myślą o instytucjach i firmach wytwarzających oraz przechowujących dokumentację.

Przekaż

W „Przekaż” użytkownik znajdzie z kolei wszystkie potrzebne informacje dotyczące przekazywania materiałów archiwalnych oraz swoich prywatnych zbiorów do Archiwów Państwowych, zarówno w formie tradycyjnej, jak i elektronicznej.

Zajrzyj do archiwum

W serwisie dostępna jest również mapa z zasięgiem terytorialnym i danymi kontaktowymi wszystkich Archiwów Państwowych w Polsce. Dzięki niej można w łatwy i intuicyjny sposób odnaleźć interesującą nas placówkę.

– Strona internetowa archiwa.gov.pl od lat jest bezcennym źródłem wiedzy dla badaczy historii, genealogów oraz osób hobbystycznie zajmujących się odkrywaniem przeszłości i poszukiwaniem korzeni rodzinnych. Jej nowa odsłona znacznie ułatwia to zadanie – mówi Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk. – Jestem przekonany, że będzie ona pomocna w pracy zawodowej i naukowej, pielęgnowaniu zamiłowania do poszukiwania śladów przeszłości oraz w poszerzaniu zainteresowań związanych z historią i genealogią. Zachęcam do zajrzenia na archiwa.gov.pl i zapoznania się z nową odsłoną strony już dziś.

Wejdź na archiwa.gov.pl.

 

Zapraszamy na Warszawski Piknik Archiwalny

Z okazji Międzynarodowego Dnia Archiwów, w sobotę 11 czerwca 2022 r., w Pałacu Staszica w Warszawie przy ul. Nowy Świat 72, odbędzie się kolejna edycja Warszawskiego Pikniku Archiwalnego.


Tegoroczna impreza przypomni ubiegłoroczne hasło “Bez kobiet nie ma historii” i rozpocznie się o godzinie 11.00 przed budynkiem – tanecznym wykonaniem poloneza przez Polskie Stowarzyszenie im. Księżnej Anny Jabłonowskiej.

Wydarzenie tradycyjnie przybliżające pracę archiwistów i zbiory instytucji kultury jest kierowane do odbiorców w każdym wieku. Stoisko informacyjne Narodowego Archiwum Cyfrowego zostanie zlokalizowane w holu głównym, po prawej stronie.  Zaprezentujemy przykłady kreatywnego wykorzystania fotografii z zasobu archiwów państwowych w formie fotoplastikonów, a wszystkich gości postaramy się obdarować pamiątkami z nimi związanymi. Będzie okazja zadania pytań, o to w jaki sposób prowadzić poszukiwania w archiwach i jakie materiały tam można znaleźć.

O godzinie 14.00 zapraszamy na wykład do sali kinowej na parterze, gdzie zaprezentujemy multimedialną prezentację archiwaliów ze zbiorów NAC „Grażyna Rutkowska – zapomniana fotoreporterka”. Spuścizna dziennikarki obrazuje jej osobiste spojrzenie na czas znany wielu osobom z dzieciństwa lub młodości, ponieważ większość fotografii powstawała w latach 1963-1988. Można w niej znaleźć dokumentację życia codziennego i oficjalnego z różnych zakątków kraju, lecz nie brakuje kadrów zmieniającej się Warszawy.

W organizację wydarzenia zaangażowały się archiwa, stowarzyszenia, biblioteki i muzea. Szczegółowy program przewiduje wiele prelekcji, wystaw, spotkań i występów. Wydarzenia potrwają do godziny 17.00.

Do zobaczenia!

 

1 2 3