Relacja z Dni Digitalizatora 2025
Dni Digitalizatora 2025 odbyły się w dniach 18-19 września w Warszawie. Współorganizatorem wydarzenia było Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, które użyczyło przestronnego Audytorium. Partnerem została Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny. Impreza uzyskała dofinansowanie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Edycję otworzył Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk. Głos zabrali również Karol Zgódka, dyrektor Departamentu Mediów i Sektorów Kreatywnych MKiDN oraz Jolanta Gumula, zastępczyni dyrektora Muzeum POLIN.
Część, w której brali udział dziennikarze, stanowiła pierwszą publiczną prezentację projektu Narodowego Archiwum Cyfrowego, który uzyskał dofinansowanie z Funduszy Europejskich na Rozwój Cyfrowy. Projekt zaprezentowany przez Marcina Słońskiego (NAC) to „Rozwój centrum kompetencji w zakresie cyfrowego udostępniania i zabezpieczania zbiorów Archiwów Państwowych w Narodowym Archiwum Cyfrowym – etap I: archiwa centralne i warszawskie”. Kilkuletni projekt zakłada wykonanie 7,1 miliona nowych kopii cyfrowych oraz modyfikację systemu ZoSIA oraz portalu Szukaj w Archiwach. Celem jest stworzenie nowych e-usług oraz możliwość prezentacji przez Archiwa Państwowe zbiorów audiowizualnych w Internecie.
Zabezpieczanie dokumentów dźwiękowych było głównym tematem tegorocznej edycji spotkania. Statystykę zbiorów w Archiwach Państwowych przedstawiła Katarzyna Plewka (NAC), a przegląd tego rodzaju dokumentacji w NAC Katarzyna Kalisz (NAC).
Kolejne zbiory archiwalne przybliżył dr Jacek Jackowski (IS PAN), począwszy od pierwszych polskich archiwów dźwiękowych skupiających się na folklorze, po współczesne repozytorium Etnofon. Sposoby postępowania z tym rodzajem materiałów w IPN zaprezentowali Radosław Poboży i Łukasz Gut (Archiwum IPN).
Dwa kolejne wystąpienia rozszerzyły wiedzę uczestników o zbiory dźwiękowe bibliotek: Biblioteki Narodowej (Anna Iwanicka-Nijakowska) oraz Biblioteki Sejmowej (Dariusz Wierzchoś). Po przerwie przywołane zostały studia przypadków: doświadczenia instytucji współpracujących w ramach międzynarodowej organizacji IASA (Tomasz Szulc, NAC) oraz przypadki taśm Radia Wolna Europa (Andrzej Mietkowski, Archiwum Polskiego Radia).
Wstępem do zwiedzania Muzeum POLIN przez uczestników była prezentacja artystycznej, dźwiękowej instalacji Alexa Rotha przez Ewę Chomicką.
Drugi dzień rozpoczął się od prezentacji nośników dźwięku (dr Michał Pieńkowski, FINA) i trwałości taśmy magnetycznej (Agata Smolnicka-Woźniak, FINA). Dyskusję z przedmówcami podjęła Anna Rutkowska (Archiwum Polskiego Radia).
Sposób digitalizacji dźwięku z taśmy filmowej omówił dr Jakub Stadnik z FINA. Kolejne wystąpienia omawiały studia przypadków – digitalizację dźwięku w USA (Marcin Falęcik, Andrzej Daniluk, Iron Mountain) oraz polski projekt Biblioteki Cyfrowej Mediów Publicznych (Marek Górecki, Studiotech).
Zupełnie inne spojrzenie i możliwości wykorzystania zdigitalizowanych zbiorów przywołał dr Grzegorz Joachimiak mówiący o zaawansowanych narzędziach muzykologii cyfrowej.
Po przerwie projekty zabezpieczania historii mówionej z punktu widzenia różnych instytucji przybliżyły: Aneta Dmochowska i dr Magdalena Mizgalska-Osowiecka (Muzeum POLIN) oraz Ewelina Gołębiowska (Archiwum Państwowe w Olsztynie).
Wydarzenia zakończyła zapowiedź wdrożenia w Archiwach Państwowych oprogramowania Rejestr Skanów (Jarosław Bednarek i Ryszard Bacmaga z Archiwum Państwowego we Wrocławiu).
26.09.2025