Niepodległa Poddębskiego w Fotoplastikonie w Zakopanem
Dzięki współpracy Narodowego Archiwum Cyfrowego i Fundacji Koncept Kultura oraz wsparciu miasta Zakopane i Zakopiańskiego Centrum Kultury, mieszkańcy oraz odwiedzający Kulturalny Plac Niepodległości przy Krupówkach mogą odbyć wirtualną podróż w czasie. Wystawa dostepna od 9 lutego do 15 marca 2018.
Zimowe zdjęcia Henryka Poddębskiego z zasobu NAC, ożyły dzięki technice stereoskopowej w Fotoplastikonie stworzonym przez Fundację Koncept Kultura i przeniosą oglądających w czasy II RP. Unikatowe zdjęcia pozwolą zobaczyć jak Polacy wypoczywali zimą w czasach II RP.
W 1866 r. Alois Polanecky zbudował maszynę, w którą wbudował 25 stereoskopów. Z tym „Salonem Stereoskopowym”, który stał się absolutnym hitem, występował na jarmarkach. Tak powstał fotoplastykon, dzięki któremu magia wspólnego oglądania zdjęć stała się ogólnie dostępna. Pragniemy przywrócić blask temu magicznemu urządzeniu i zaprosić mieszkańców Pruszkowa do podglądania historii powstania muzeum przez „dziurkę od klucza”, czyli okulary stereoskopowe.
Anna Osiadacz, prezes Fundacji Koncept Kultura, wyjaśnia na czym polega technika prezentowania zdjęć w fotoplastykonie: „fotografia stereoskopowa to technika polegająca na wykonaniu dwóch zdjęć obiektu z różnych punktów widzenia. Widz obserwuje zdjęcia patrząc prawym okiem na fotografię wykonaną z prawego punktu widzenia i lewym okiem – z przeciwnego punktu. Daje to wrażenie trójwymiarowości przestrzeni, w której znajdują się przedmioty i osoby. Naturalność, właściwość takiej techniki osiąga się przez wyrównanie kątów widzenia i odstępów optycznych”.
W 2016 roku Narodowe Archiwum Cyfrowe, dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pozyskało wyjątkową spuściznę Henryka Poddębskiego (1890–1945), jednego z najważniejszych fotografów II Rzeczypospolitej.
Kolekcja licząca ponad 22 tys. czarno-białych zdjęć ukazuje architekturę, ludzi i krajobrazy Polski międzywojnia i stanowi jeden z najciekawszych zespołów dostępnych wśród blisko 16 mln fotografii zgromadzonych w NAC. Poddębski fotografował krajobrazy we wszystkich województwach odrodzonej Rzeczypospolitej oraz na terenie Wolnego Miasta Gdańska. Na stronie NAC dostępny jest album zawierający blisko 200 unikatowych fotografii autorstwa Poddębskiego i każdy może go pobrać bezpłatnie (www.nac.gov.pl).
„Kolekcja ta jest jedną z najciekawszych spuścizn dostępnych wśród blisko 16 mln fotografii zgromadzonych w naszym archiwum. – mówi Marianna Otmianowska Dyrektor Narodowego Archiwum Cyfrowego – Unikatową nie tylko ze względu na wyjątkowe kadry, ale także autorski, oryginalny komentarz – każda fotografia została opisana przez twórcę, a układ ten nie uległ zmianie od przedwojnia. Henryk Poddębski swoje zapiski prowadził w dwóch grubych zeszytach. Skrupulatne opisy wskazują daty wykonania fotografii i miejsca uwiecznione na zdjęciach.”
W fotoplastykonie zobaczyć można ok. 30 archiwalnych zdjęć prezentujących zimowe krajobrazy m.in. z Tatr i Worochty, poczuć atmosferę tamtych lat i zobaczyć jak wyglądali kiedyś amatorzy białego szaleństwa.